Oorsprong

Winterheide is een naam die aan verschillende in de winter bloeiende heidesoorten wordt gegeven. De soort die GroenRijk nu aanbiedt is de prachtige Erica × darleyensis. Die ‘×’ in de naam geeft aan dat het om een kruisingsproduct gaat. Geen natuurlijke soort dus. De plant werd omstreeks 1890 op de kwekerij van James Smith & Sons, Darley Dale, Derbyshire in Engeland gevonden. Het is een spontane kruising tussen de zeer winterharde Erica carnea en de nauwelijks winterharde Erica erigena. Het heeft een aantrekkelijke soort met de gunstige eigenschappen van beide ouders opgeleverd. Daarvan zijn weer tientallen cultivars gekweekt. De naam Erica × darleyensis (dus genoemd naar Darley Dale) kreeg de plant in 1914 van de Engelse botanicus William Jackson Bean die van 1922 tot 1929 curator van de beroemde Kew Gardens was. In 1914 publiceerde hij zijn befaamde naslagwerk ‘Trees and Shrubs Hardy in the British Isles’, waarin Erica × darleyensis voor het eerst wordt genoemd. Deze kruisingssoort bestaat dus officieel ruim 100 jaar. De cultivars worden ook wel bij de grote groep Erica-hybriden ingedeeld.

Bijzondere eigenschappen

Een van de eerste cultivars die uit Erica × darleyensis zijn voortgekomen, heet ook weer ‘Darley Dale’ Deze plant lijkt nog heel sterk op de soort zelf. Sommige taxonomen (plantennaamdeskundigen) denken zelfs dat het om dezelfde plant gaat. Dat is nog niet genetisch uitgezocht.  Het is een sterk, breed opgaand, vrij open struikje dat ca. 40 cm hoog wordt, goed groeit en grijzig groen blad heeft (heel fijne blaadjes die dicht tegen de twijgen aanliggen). Hij bloeit zeer rijk met massa’s licht paarsroze, hangende, urnvormige bloempjes. De officiële bloeitijd is december tot mei, maar de kwekers zien kans de planten al in oktober in bloei te krijgen. De plant dankt zijn schoonheid en rijke bloei vooral aan de afstamming van de gracieuze E. erigena.

Andere soorten winterheide

Behalve Erica × darleyensis wordt ook kruisingsouder  Erica carnea winterheide genoemd.  Maar die krijgt ook wel de namen sneeuwheide, voorjaarsheide of vleeskleurige dopheide. Erica carnea komt uit Midden- en Zuidoost-Europa: de Alpen, Noord-Italië, de Balkan. De andere kruisingsouder, Erica erigena, heeft de Nederlandse naam reuzenvoorjaarsheide. Deze soort komt uit West-Ierland, Noordwest-Frankrijk, Noord-Spanje en Portugal. In de natuur kan deze soort wel struiken tot 125 cm hoog vormen, terwijl Erica carnea niet veel hoger dan 25 cm wordt. Erica × darleyensis zit daar tussenin. De meeste cultivars daarvan halen ca. 40 cm. Ook qua winterhardheid houdt Erica × darleyensis het midden. Voor Nederland is de plant winterhard genoeg dankzij de inbreng van ‘papa’ E. carnea die niet maalt om 20 graden vorst. Alleen in extreem koude en erg natte winters kan E. × darleyensis het moeilijk hebben.

Andere cultivars

Net zo bekend als de bovengenoemde ‘Darley Dale’ is ‘Silberschmelze’ die ook wel ‘Molten Silver’ wordt genoemd. Deze cultivar bestaat al sinds 1937 en bloeit met zilverachtig roomwitte bloemen. Het loof is ’s zomers grijsachtig groen, in de winter kleurt het bronsgroen. Deze plant is goed winterhard, groeit net zo als ‘Darley Dale’, wordt ook 40 cm hoog en bloeit officieel (buiten) in de periode november-mei. ‘White Glow’ lijkt heel sterk op ‘Silberschmelze’, maar blijft iets kleiner. ‘Ghost Hills’ is ook een heel mooie, breed opgaande struik, maar de officiële bloeitijd is januari-april. De bloei begint paarsroze, maar verkleurt naar warm paarsrood. Het struikje vertoont daardoor vaak bloemen in verschillende tinten. Maar er zijn er veel meer, ook iets andere bloem- en bladtinten, zoals ‘Kramer’s Rote’, ‘Red Spring Surprise’, ‘Rosalena’, ‘Ilsengold’ en ‘Eva’.  Maar in feite zijn die namen niet zo belangrijk en worden ze ook lang niet altijd bij de planten aangegeven. Kies gewoon wat je mooi vindt. Rijk bloeien doen ze allemaal.  Je koopt deze planten nu (dankzij de kwekers) ook allemaal in bloei.  

Verzorging

Je kunt ze zowel binnen als buiten (op het terras of balkon) plaatsen. De meeste heidesoorten kunnen niet goed tegen kalk in de grond of in het gietwater. Houd daar rekening mee. Als je ze uit hun kweekpot haalt (als kamerplant hoeft dat niet) moet je ze in zure heideplantengrond planten (heeft GroenRijk ook voor je). En giet met onthard of regenwater. Plantenvoeding geven is nu niet echt nodig. Geef dat wel in de periode mei-juni als je de planten buiten overhoudt. Na de bloei kun je de planten wat terugsnoeien. Zet ze (binnen, maar ook als je ze buiten zet) op een lichte plek.

In kort bestek

Erica × darleyensis is een prachtige, rijkbloeiende winterheide die heel lang voor kleur zorgt. Dat kan in huis of buiten. De struikjes zijn voldoende winterhard voor ons klimaat. Bij GroenRijk koop je ze nu volop bloeiend. Je kunt kiezen uit verschillende kleuren: van zilverwit tot roze en zelfs paarsroze tot paarsrood. De verzorging is heel eenvoudig, maar giet liefst met onthard of regenwater, want deze heide heeft een hekel aan kalk.