Fragaria x ananassa
Zo’n sierlijke aardbeienplant is een verrukkelijke verrijking voor je tuin: een echte snoepplant! Plaats hem zo dat je er niet al te makkelijk bij kunt, anders zijn de verleidelijke vruchten nog sneller verdwenen dan ze rijpen (en dat ligt dan niet aan de vogels)!
En je weet waarschijnlijk wel: de lekkerste aardbeien pluk je vers van planten in je eigen tuin! Met de aarbeienplanten van GroenRijk kan dat overal: ook op je balkon of terras. En de verzorging is heel makkelijk!
De bij iedereen bekende aardbeien – met de heerlijke vrij grote tot grote vruchten – zijn kruisingsproducten tussen Europese en Amerikaanse soorten uit het geslacht Fragaria. Ze worden in dat aardbeiengeslacht ingedeeld als behorend tot Fragaria × ananassa. Daarvan bestaan wereldwijd honderden rassen. Daarnaast zijn er minder belangrijke soorten zoals de kleine Europese bosaardbeitjes (Fragaraia vesca, heel lekker), de grote Europese bosaardbei (Fragaria moschata, in Nederland en Vlaanderen beschermd). Verder Amerikaanse soorten en diverse soorten sieraardbeien. Sieraardbeien – bijv. met roze bloemen – vormen ook wel vruchtjes, maar die zijn niet erg lekker.
De vele rassen binnen de soort Fragaria × ananassa worden vooral in twee grote groepen opgedeeld:de zogenaamde ‘junidragers’ en de ‘doordragers’. Het verschil zit hem in de bloei- en vruchttijd. De bloeiperiode van de junidragers valt in mei en de oogstperiode van hun vruchten is niet veel langer dan een week of vier in eind mei-juni-juli. Dat geeft dus heel veel aardbeien in vrij korte tijd. Bij junidragers ontstaan geen bloemen meer als de vruchten rijpen. Bij doordragende aardbeien werkt dat heel anders: daarbij zitten maandenlang zowel bloemen als rijpende vruchten aan de planten. Heel mooi! De bloei (witte trosjes bloempjes met vijf bloemblaadjes) begint in mei en kan wel vier tot vijf maanden doorgaan (tot in september, soms zelfs tot in oktober).
Al die tijd ontstaan er dus ook oogstbare, rijpe, rode vruchten. Het oogstfeest is definitief voorbij als in de herfst de vorst invalt. Dat wil niet zeggen dat dan ook het einde van de planten is gekomen. Aardbeien zijn meerjarige vaste planten en van de heerlijk smakende vruchten van de doordragers kun je dus extra lang genieten. Je kunt er zelfs volgend jaar nog opnieuw van oogsten en misschien ook nog het jaar daarna als je goed voor je aardbeiplanten zorgt. Je zult dan wel merken dat de verouderende planten ieder jaar minder rijk dragen. Daarom gaan aardbeiplanten bij de telers twee à drie jaar mee. Daarna worden ze vervangen.
- Haal regelmatig vergeelt blad weg.
- Geef ze een zonnige lichte plek.
- Geef ze regelmatig water, maar maak ze niet kletsnat. Ze houden niet van natte voeten.
- Geef water in de pot, niet op de planten.
- Geef ze bemeste venige grond.
- Knip uitlopers waaraan geen vruchten goeien regelmatig af.
Waarom de aardbei ‘aardbei’ heet
Een aardbeiplant (in Vlaanderen: ‘aardbezie’) groeit dicht bij de grond, vandaar dat ‘aard’. Men denkt dat het naamdeel ‘bei’ is ontstaan uit het Franse ‘baie’ dat weer aan het Latijnse ‘baca’ is ontleend en ‘bes’ betekent. Fragaria komt van ‘fragrans’ (Latijn: lekker geurend). Daar komt ook de Franse naam ‘fraise’ en het Italiaanse ‘fragola’ voor aardbei vandaan. In het Duits heet de aardbei ‘Erdbeere’, in het Fries ‘ierdbei’, in het Engels ‘Strawberry’. Die laatste naam is gegeven vanwege de (originele) eeuwenoude kweekwijze van de vruchten ‘op een strooien onderlaag’ en soms werden de planten ‘s winters ook tegen strenge vorst met stro afgedekt.
Maandenlang genieten van heerlijk smakende, gezonde aardbeien! Dat kan met de doordragende aardbeienplanten die GroenRijk aanbiedt. Die geven een voortdurende stroom van witte bloempjes en rijpende aardbeien tot in de herfst. Mooi om te zien, verrukkelijk om van te smullen (Vlaams: sneukelen). Echte snoepplanten! Plaats de planten op een zonnige plek, geef regelmatig water, zo nu en dan wat kaliumhoudende mest en oogsten maar! Met een aarbeienplant in hangpot heb je geen last van slakken of muizen.